Het ontwikkelen en behouden van een woningvoorraad die kwalitatief en kwantitatief voorziet in de behoefte en wensen van de bevolking, rekening houdend met instroom van buitenaf

Wat hebben we gedaan?
Dankzij het economische herstel en het herstel van de woningmarkt ontstaan er nieuwe kansen om invulling te geven aan de Visie op Velsen 2025, de woningbouwopgave en om de ‘gaten’ in de stad weer te vullen. Het benutten van die kansen vraagt om focus, samenwerking en flexibiliteit. Focus, omdat niet alles tegelijk kan en met dezelfde capaciteit. Voor de realisatie van nieuwe projecten werkt de gemeente samen met woningcorporaties, ontwikkelaars, bouwers, maatschappelijke organisaties, eindgebruikers en vooral de bewoners van Velsen zelf. De gemeente wil bovenal stimuleren en verbinden in dit proces. Dit is in lijn met het voorgestelde kabinetsbeleid dat inzet op een strikte scheiding van rollen, deskundigheid, risico’s en verantwoordelijkheden van verschillende partijen.
Bijvoorbeeld via de Woningwet waarin spelregels zijn vastgelegd voor sociale huisvesting. Van woningcorporaties wordt hierbij verwacht dat zij zich concentreren op het huisvesten van mensen met een laag inkomen; de bouw en verhuur van sociale huurwoningen en het daaraan ondergeschikte direct verbonden maatschappelijke vastgoed.

Velsen zet in op IJmuiden als interessante stad. De uitwerking van deze ambitie vindt onder meer plaats via de uitvoering van de Woonvisie 2025 ‘Samen werken aan een aantrekkelijke stad’ en de Strategische agenda. Er moeten afspraken worden gemaakt met de gemeentelijke partners. Vraag is in hoeverre zij in het licht van het bovenstaande kunnen en willen bijdragen aan onze korte- en lange termijndoelstellingen.

Het begrip wonen gaat al lang niet meer alleen om de woning, maar ook om de woonomgeving, leefbaarheid, herstructurering, stedelijke vernieuwing, energie, huisvesten van lagere inkomensgroepen en diverse doelgroepen, welzijn en zorg en maatschappelijke voorzieningen spelen een net zo belangrijke rol.
Door de snelle en verdergaande veranderingen in het beleidsthema Wonen en de snel veranderende woningmarkt is periodiek onderzoek gewenst naar de woonwensen en -behoeften.

Speerpunten

Skaeve Huse geven inwoners tweede kans
De gemeente sloot met de lokale woningcorporaties een samenwerkingsovereenkomst. Het doel is om mensen, die door hun onaangepast woongedrag structureel overlast veroorzaken, een tweede kans te geven. Dit doen we in de vorm van een bijzondere woonvoorziening op het terrein van IJmond Groen aan Broekeroog in Velserbroek. We noemen de woonvoorziening “Skaeve Huse”, naar Deens voorbeeld. In 2019 is voor deze plek een bestemmingsplan vastgesteld.. In overleg met betrokken professionele organisaties en omwonenden stelden we een buurtbeheerplan op. Ook is er gestart met de buurtbeheergroep. De voorbereidingen voor de realisatie gaan in 2020 verder.

Verder bouwen aan de vernieuwing van IJmuiden
Een aantal ontwikkelingen die bijdragen aan Interessant IJmuiden zijn in gang gezet. In 3.3.1 wordt nader ingegaan op de projecten die bijdragen aan een Interessant IJmuiden.

Impuls voor ruimtelijke plannen
De Visie op Velsen 2025 zet in op een groeiende en bloeiende gemeente. Dit vraagt om een actieve rol van de gemeente bij de ontwikkeling van de woningmarkt. De gemeente wil flexibel inspelen op het toenemend aantal bouwinitiatieven vanuit de markt. Tegelijkertijd willen wij de gemeentelijke woningbouwopgave versnellen.
Om dit te bereiken zijn gesprekken met Woningbedrijf Velsen over de samenwerking bij de uitvoering van het strategisch voorraadbeleid voortgezet. De opgave betreft voor een groot deel de vernieuwing van de sociale huurwoningvoorraad in beeldbepalende wijken van IJmuiden in de komende tien jaar. Er is een eerste verkennende ronde gedaan door een extern procesleider. Hiermee wordt de gezamenlijke opgave verder aangescherpt.
In 2019 is gestart met een onderzoek naar de mogelijkheden van woningbouw in de gemeente voor de (middel)lange termijn.

Uitbreiden project langer zelfstandig wonen
In 2018 is de pilot voor gebiedsarrangementen wonen en zorg, zodat mensen langer zelfstandig in hun woning kunnen blijven wonen, in IJmuiden uitgewerkt. Ook in de regio is hier ervaring mee opgedaan. Dit heeft nog niet geleid tot een vervolg in andere wijken. In IJmuiden heeft de pilot niet geleid tot een uitkomst die toepaspaar is in andere wijken en direct tot het doel van langer zelfstandig wonen leidt. De aanpak van dit vraagstuk wordt heroverwogen.

Bouw je droomhuis
In 2016 startte de gemeente met ‘Pionieren in IJmuiden’, ook wel Klein Opdrachtgeverschap genoemd. We verkopen kavels waar particulieren hun droomhuis op kunnen bouwen. Er zijn locaties ontwikkeld in:
- IJmuiden: Snippenbos (25 woningen), Jan Ligthartgebouw (10 kluswoningen) en
- Driehuis:  Van de Vondellaan in Driehuis (3 woningen),
Vanwege dit succes zijn ook op de locaties Lagersstraat in IJmuiden en Van Diepenstraat in Velsen-Noord aangewezen voor het pionieren. We deden een haalbaarheidsonderzoek en stelden een bestemmingsplan op om de ontwikkeling mogelijk te maken. Een evaluatie hiervan vindt in 2020 plaats. We zijn in 2019 gestart met de verkoop van de kavels.

Stadspark nadert zijn afronding
In 2019 is gebouwd aan de laatste twee locaties in het Stadspark: 54 sociale huurwoningen en 63 vrijesectorhuurwoningen. De woningen worden in 2020 opgeleverd. Daarna legt de gemeente de laatste delen van het park aan. Ook worden de laatste delen van de Radarstraat opnieuw ingericht.

Impulsproject Havenkwartier en ontwikkelingen in Oud-IJmuiden
In 2017 is de gebiedsvisie van het Havenkwartier en het bijbehorende Uitvoeringsprogramma vastgesteld door de betrokkenen in het gebied. Ook de gemeente maakt hier deel vanuit. De markt trekt aan. Dat maakt het afmaken van het woningbouwproject Oud-IJmuiden weer actueel. De komende jaren vraagt dit om extra aandacht en inspanning op het gebied van kwaliteit en infrastructuur, parkeren en de kwaliteit van de openbare ruimte. Alle betrokkenen werken hier de komende jaren aan. De nadruk ligt op de projecten Viskade en de kop van het Havenkwartier/Oud- IJmuiden. Tijdens het overleg ‘omgevingstafel’ maken we afspraken over de samenwerking, de (her-) ontwikkeling en de uitvoering.

Reguliere activiteiten

Uitbreiden project langer zelfstandig wonen
In 2018 is de pilot voor gebiedsarrangementen wonen en zorg, zodat mensen langer zelfstandig in hun woning kunnen blijven wonen, in IJmuiden uitgewerkt. Ook in de regio is hier ervaring mee opgedaan. Dit heeft nog niet geleid tot een vervolg in andere wijken. In IJmuiden heeft de pilot niet geleid tot een uitkomst die toepaspaar is in andere wijken en direct tot het doel van langer zelfstandig wonen leidt. De aanpak van dit vraagstuk wordt heroverwogen.

Woonagenda en Prestatieafspraken
Jaarlijks maken we prestatieafspraken met de woningcorporaties en huurders om bestaande en toekomstige bewoners fijn te laten wonen in een prettige gemeente voor een betaalbare prijs. Vooruitlopend op het maken van prestatieafspraken heeft de gemeente de Woonagenda geactualiseerd in de eerste helft van het jaar. Op basis hiervan zijn er met de corporaties en huurdersorganisaties prestatieafspraken gemaakt voor 2020.

Woningmarkt en netwerk externe partijen
In 2019 is er vanuit het platform Bouwen en Wonen één netwerkbijeenkomsten georganiseerd met een diversiteit aan externe partijen die actief zijn op de woningmarkt en raadsleden. Thema was het opzoeken van de grenzen van het wonen: hoe creëren we ruimte voor woningbouw zonder afbreuk te doen aan de kwaliteiten van de gemeente. Doel van het Platform is het uitwisselen van kennis tussen de marktpartijen en de gemeente.

Regionale samenwerking
Velsen werkt met de gemeenten uit de IJmond en Zuid-Kennemerland samen in een regionale woningmarkt. In het Regionaal Actieprogramma 2016 t/m 2020 staan hun gezamenlijke doelen voor wonen op het gebied van duurzaamheid, wonen en zorg, betaalbaarheid en woningmarkt en onderzoek. In 2019 is er gewerkt aan:

• Energiecoaches
• Wonen en zorg op de kaart
• Publiekscampagne langer zelfstandig thuis wonen
• Onderzoek transformatie zorgvastgoed
• Huisvesting uitstroom bijzondere doelgroepen
• Kennisbijeenkomst wonen en zorg
• Kennisbijeenkomst regionale samenwerking wonen

Woonvisie 2040
In 2018 is gestart met de actualisering van de Woonvisie. Er zijn bijeenkomsten georganiseerd met extern betrokken partijen om informatie op te halen. Thema’s waren bouwen en woonkwaliteit, wonen en zorg, betaalbaarheid en duurzaamheid. In 2019 is de Woonvisie opgesteld en aan de raad aangeboden voor vaststelling.

Overig kleuren uit de begroting

Voldoende woningen door het in kaart brengen van locaties, bouwtempo en woningbehoefte
                                   Goed op weg
Het proces is gestart in 2019 en loopt door in 2020. In 2019 is de opdracht zorgvuldig met de betrokken bestuurders geformuleerd en besproken in het college. Op basis hiervan is de uitvraag gedaan aan drie bureaus. In december 2019 is opdracht verleend om het onderzoek uit te voeren. De uitvoering van het onderzoek is gepland in het 1e en het 2e kwartaal 2020.

Inspelen op bouwinitiatieven, op peil houden realisatie woningopgave      Onderweg
Om te kunnen inspelen op het toenemend aantal bouwinitiatieven vanuit de markt en tegelijkertijd de gemeentelijke woningbouwopgave te versnellen, is budget beschikbaar gesteld voor de uitbreiding van de personele capaciteit. Een belangrijk deel van deze middelen wordt benut om de al lopende projecten te kunnen faciliteren. Door de krappe arbeidsmarkt is er het afgelopen half jaar vacatureruimte ontstaan die niet is in te vullen. Deze vacatureruimte wordt door inhuur ingevuld. De gewenste ambities om sneller en meer projecten te starten en de doorlooptijd van projecten te verkorten wordt hierdoor niet behaald. Wel wordt invulling gegeven aan de wens voor vernieuwing door integraliteit en participatie. Daarnaast is de gebiedsanalyse bij de start van een bouwproject ingevoerd. Deze gebiedsanalyse geeft de projectleiders inzicht in wat er van de projectlocatie reeds bekend is (eigendomssituatie, bodemsituatie, hoogte verschillen, publiekrechtelijke beperkingen). De gebiedsontwikkelingen worden ondersteund met 3D-visualisaties, deze worden ook gebruikt voor ruimtelijke analyses. Er is een start gemaakt met de dossiers Zuiderkruisstraat, Fidelishof, Sportpark Schoonenberg  en de herstructurering en renovatie van een groot deel van het bezit van het Woningbedrijf Velsen. Verder perkt de uitspraak van de Raad van State over het Programma Aanpak Stikstof (PAS) de ontwikkeling van de grotere bouwprojecten verder in.

Impulsprojecten Havenkwartier & Oud IJmuiden            Goed onderweg

• In 2019 is de openbare ruimte bij de Kop van de Haven heringericht. Ook is gestart met de plannen voor het project Viskade, waarbij de oude steiger wordt vervangen voor een nieuwe kade.
• Daarbij wordt de Halkade opnieuw ingericht en de riolering vervangen.