Vitaal en sociaal Velsen

Uitgangspunten
Gezamenlijke ambities in het sociaal domein
Gemeenten zetten zich in voor de kwaliteit van leven, de gezondheid en het welbevinden van de inwoners. In 2019 ging Velsen verder met de transformatie (omvorming) van het sociaal domein, samen met vele partners in de IJmondregio. Speerpunt van deze transformatie is om de verschillende terreinen in het sociaal domein slim met elkaar te verbinden. De beoogde maatschappelijke ambities, verwoord in de Regionale transformatieagenda ‘Van controle naar zelforganisatie’ (2016) en in de Strategische Agenda 2020, zijn:

1. Actief zijn
‘Iedereen doet mee naar vermogen’ – dat is een belangrijk uitgangspunt van de gemeente Velsen. Wie (tijdelijk) niet kan werken, wordt geholpen bij het vinden van een baan. Van hen wordt een actieve bijdrage verwacht. Waar mogelijk wordt verbinding gezocht met andere terreinen.

2. Eigen mogelijkheden voorop
De eigen verantwoordelijkheid staat centraal. Mensen zorgen voor zichzelf en anderen. Als dat onvoldoende lukt, biedt de gemeente algemene voorzieningen die voor iedereen toegankelijk zijn, of geïndiceerde voorzieningen. Participatie en zelfredzaamheid zijn belangrijke begrippen, die op alle terreinen van het sociale domein van toepassing zijn. Wie ondersteuning nodig heeft, moet die makkelijk kunnen vinden. De sociaal wijkteams zijn hiervoor een belangrijk instrument.

Optimale ontwikkeling
Velsen vindt het belangrijk dat kinderen en jongeren zich optimaal kunnen ontwikkelen en ontplooien. Preventie, tijdige ondersteuning en versterking van eigen kracht van jeugdigen en hun ouders staan daarin centraal. Onderwijs speelt daar een belangrijke rol in. Het streven is dat kinderen een doorgaande leer- en ontwikkellijn volgen, oftewel dat leerstof en de onderwijsresultaten van elkaar opvolgende schooltypen goed op elkaar aansluiten. De basis daarvoor wordt gelegd in de voor- en vroeg schoolse educatie (VVE) om (taal)-achterstanden bij jonge kinderen te voorkomen. De leerlijn loopt door van primair onderwijs naar vervolgonderwijs, Mbo en Hbo.

Ook door middel van ons armoedebeleid zorgen wij dat alle kinderen mee blijven doen en geen achterstand oplopen in hun ontwikkeling. Velsen spant zich in om alle betrokken partijen hierin met elkaar te verbinden en tot actie aan te zetten. Waar dat wettelijk wordt vereist, treedt de gemeente op als regisseur, zoals richting CJG (Centrum voor Jeugd en Gezin) en in de lokaal educatieve agenda.

Sociale samenhang
Velsen ziet sociale samenhang in de samenleving als speerpunt, vooral als het gaat over het omgaan met en het erkennen van kwetsbare doelgroepen. Daarbij vindt Velsen het belangrijk dat mogelijke problemen vroeg worden gesignaleerd, zodat wordt voorkomen dat deze problemen verergeren of dat de sociale samenhang onder druk komt te staan. Velsen besteedt aandacht aan specifieke doelgroepen zoals bijvoorbeeld statushouders, verwarde personen en dementerenden.

Vitale inwoners en kwalitatief goede sportaccommodaties
Sport heeft een belangrijke maatschappelijke functie in de samenleving. Sportverenigingen spelen daarin een cruciale rol. In de sportagenda 2013-2016 ‘Velsen volop in beweging!’ staan 15 speerpunten om de lokale sport te versterken en meer Velsenaren vitaal in beweging te krijgen. Nagenoeg alle speerpunten zijn uitgevoerd of in uitvoering.

Het sportaccommodatiebeleid is de basis voor het sportbeleid van Velsen. Met toekomstgerichte en goede sportvoorzieningen faciliteert en stimuleert de gemeente haar inwoners om te gaan bewegen. Onze missie voor het sportaccommodatiebeleid is verwoord in drie statements: ‘wij geven sport de ruimte’, ‘wij houden sport bereikbaar’ en ‘wij bouwen aan (en investeren in) hoogwaardige en duurzame sportaccommodaties’. Sinds 2018 beschikt de gemeente over een nieuwe agenda met op hoofdlijnen onze visie, thema’s, ambities en speerpunten.

Context
De transformatie in het sociaal domein is in volle gang. De gemeente Velsen stemt hier haar planning- & controlcyclus op af met een andere indeling van de gemeentebegroting. In 2018 heet het programma Sociaal domein voortaan: ‘Vitaal en sociaal Velsen’. Dit betekent onder meer dat het programma Sport komt te vervallen en wordt ondergebracht in dit programma.

Landelijk zien we een aantal trends en ontwikkelingen die ook in onze gemeente tot veranderingen leiden. Als gevolg hiervan wil de gemeente Velsen onderzoeken welke onderdelen van de Wmo lokaal georganiseerd kunnen worden, al dan niet als algemene voorziening. Daarnaast vindt er een verandering van het sociaal welzijnswerk plaats. Het toekomstig welzijnswerk gaat meer verbindingen met andere sectoren leggen, waarbij we ons ook richten op het gebruik van (welzijns)accommodaties.

De gemeente krijgt de komende jaren een uitbreiding van taken in het sociaal domein. Het budget en de taken voor de maatschappelijke opvang en beschermd wonen voor specifieke groepen mensen verschuift van de centrumgemeente Haarlem naar de omliggende gemeenten in 2022. De gemeente bereidt zich hierop voor.

Als gevolg van de vergrijzing en het langer zelfstandig wonen, neemt het aantal mantelzorgers toe in Velsen. De gemeente besteedt hier blijvende aandacht aan met extra inzet en ondersteuning. Maar ook de toegang tot voorzieningen wordt anders en beter georganiseerd. Kortom het Sociaal domein is volop in beweging.